साधन विकल
परमाणु वत् ऐसा दृष्टान्त देनासाधन विकल्प है क्योंकि वह मूर्त है और अमूर्त तत्त्व रूप साधन से विपरीत है (अन्वय दृष्टाभास) कर्मबंध यह दृष्टान्त साधन विकल है क्योंकि यहाँ साध्य रूप नित्यत्व की प्रवृत्ति होने पर भी साधन रूप अमूर्त तत्त्व की व्यावृत्ति नहीं है । ( व्यतिरेक दृष्टान्ताभास) परमाणु वत् यह दृष्टान्त् साधन विकल है क्योंकि परमाणु में रूप, रस, गन्ध आदि रहते हैं, इसलिए वह मूर्त है अमूर्त नहीं है। (अन्वय दृष्टान्ताभास) इन्द्रिय सुखवत् यह दृष्टान्त साधन विकल है क्योंकि अमूर्त तत्त्वरूप साधन का व्यतिरेक इसमें नहीं पाया जाता। (व्यतिरेक दृष्टान्ताभास)।